Arbo-eisen voor kantoorwerkplekken zijn wettelijke voorschriften die de gezondheid, veiligheid en het welzijn van werknemers beschermen. Deze eisen omvatten regels voor ergonomisch meubilair, verlichting, klimaat, geluid en werkruimte. Werkgevers zijn verplicht om aan deze normen te voldoen, terwijl werknemers moeten meewerken aan een veilige werkomgeving. De belangrijkste eisen zijn: verstelbare bureaus en stoelen, minimaal 500 lux verlichting, temperatuur tussen 20-24°C, maximaal 55 dB(A) geluid en minimaal 7 m² werkruimte per persoon.
Wat zijn Arbo-eisen en waarom zijn ze belangrijk voor kantoorwerkplekken?
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) vormt de basis voor alle regels rondom veilig en gezond werken in Nederland. Deze wet beschermt jou als werknemer tegen gezondheidsrisico’s en bevordert je welzijn op het werk. Voor kantoormedewerkers betekent dit dat je werkplek moet voldoen aan specifieke normen die klachten zoals rugpijn, oogvermoeidheid en stress voorkomen.
Het doel van Arbo-eisen is tweeledig: ze beschermen je gezondheid en verhogen tegelijkertijd je productiviteit. Een goed ingerichte werkplek voorkomt niet alleen lichamelijke klachten, maar zorgt ook voor meer werkplezier en betere prestaties. Denk hierbij aan het voorkomen van RSI-klachten door ergonomisch meubilair of het verminderen van concentratieproblemen door goede akoestiek.
Werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om een veilige en gezonde werkplek te bieden. Dit betekent dat zij moeten zorgen voor goede werkplekinrichting, voorlichting geven over gezond werken en regelmatig controleren of alles nog aan de normen voldoet. Als werknemer heb je ook verplichtingen: je moet de verstrekte middelen correct gebruiken, meewerken aan instructies en onveilige situaties melden.
Welke ergonomische eisen gelden er voor bureaus en stoelen?
Voor kantoormeubilair gelden strenge NEN-normen die zorgen voor een ergonomisch verantwoorde werkhouding. Een bureau moet in hoogte verstelbaar zijn tussen 62 en 82 centimeter, zodat je zowel zittend als staand kunt werken. Het werkblad moet minimaal 120 bij 80 centimeter zijn en voldoende beenruimte bieden van minimaal 60 centimeter diep en 70 centimeter breed.
Bureaustoelen moeten aan nog meer eisen voldoen. De zithoogte moet verstelbaar zijn tussen 42 en 55 centimeter, met een zitdiepte van 38 tot 47 centimeter. De rugleuning moet je onderrug ondersteunen en in hoogte en hoek verstelbaar zijn. Armsteunen zijn verplicht en moeten in hoogte, breedte en diepte aanpasbaar zijn. De stoel moet stabiel zijn met vijf wielen en soepel draaien.
Het correct instellen van je werkplekmeubilair is net zo belangrijk als de kwaliteit ervan. Stel je stoel zo in dat je voeten plat op de grond staan en je knieën een hoek van 90 graden maken. Je ellebogen moeten ontspannen op de armsteunen rusten terwijl je typt. Het bureau moet op ellebooghoogte staan wanneer je rechtop zit. Wissel regelmatig tussen zitten en staan om je lichaam in beweging te houden.
Wat zijn de verlichtingseisen voor een kantoorwerkplek?
Een kantoorwerkplek moet minimaal 500 lux aan verlichting hebben voor algemeen kantoorwerk. Voor precisiewerk zoals technisch tekenen kan dit oplopen tot 750 lux. Deze verlichtingssterkte moet gemeten worden op bureauniveau en gelijkmatig verdeeld zijn over het werkoppervlak zonder hinderlijke schaduwen.
Het voorkomen van verblinding en reflecties op beeldschermen is belangrijk voor je oogcomfort. Plaats je beeldscherm haaks op het raam om directe lichtinval te vermijden. Gebruik lamellen of gordijnen om fel zonlicht te temperen. Kies voor armaturen met een goede afscherming die het licht diffuus verspreiden zonder directe lichtbundels in je gezichtsveld.
De ideale verlichting combineert daglicht met kunstlicht. Daglicht heeft een positief effect op je biologische klok en stemming, maar is niet altijd voldoende of constant. Vul dit aan met verstelbare bureaulampen en plafondverlichting. Zorg dat je werkplek maximaal 3 meter van een raam verwijderd is voor optimaal daglichtgebruik. LED-verlichting met een kleurtemperatuur tussen 3000K en 4000K geeft het meest natuurlijke licht.
Hoe moet het binnenklimaat in een kantoor zijn volgens de Arbo?
De temperatuur in een kantoor moet tussen 20 en 24 graden Celsius liggen voor licht zittend werk. In de zomer mag dit oplopen tot maximaal 26 graden. Deze temperatuur moet constant zijn zonder grote schommelingen gedurende de dag. Bij temperaturen buiten deze range neemt je concentratie af en kunnen gezondheidsklachten ontstaan.
De luchtvochtigheid moet tussen 30 en 70 procent liggen, met een ideaal percentage rond de 40 tot 60 procent. Te droge lucht veroorzaakt irritatie aan ogen en luchtwegen, terwijl te vochtige lucht schimmelvorming kan bevorderen. Moderne klimaatsystemen regelen dit automatisch, maar bij problemen kun je luchtbevochtigers of -ontvochtigers inzetten.
Ventilatie is nodig voor voldoende zuurstof en afvoer van CO2. De norm schrijft minimaal 30 kubieke meter verse lucht per persoon per uur voor. Dit voorkomt hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieproblemen. Let op dat ventilatie geen tocht mag veroorzaken, de luchtsnelheid mag maximaal 0,15 meter per seconde zijn. Temperatuurverschillen tussen hoofd- en voetniveau mogen niet meer dan 3 graden bedragen.
Welke eisen gelden er voor beeldschermwerk?
Je beeldscherm moet op de juiste positie staan: de bovenkant op ooghoogte wanneer je rechtop zit, op 50 tot 70 centimeter afstand van je ogen. Het scherm moet licht naar achteren kantelen (10-20 graden) om reflecties te minimaliseren. Bij het gebruik van meerdere schermen plaats je het hoofdscherm recht voor je en secundaire schermen in een hoek van maximaal 35 graden.
De beeldschermkwaliteit moet aan strenge eisen voldoen. Het scherm moet volledig flimkervrij zijn met een verversingsfrequentie van minimaal 75 Hz. Contrast en helderheid moeten instelbaar zijn om aan te passen aan de omgevingsverlichting. De resolutie moet voldoende zijn om tekst scherp weer te geven zonder dat je hoeft in te zoomen. Moderne schermen met blauwe lichtfilters helpen oogvermoeidheid te verminderen.
Om RSI-klachten en oogvermoeidheid te voorkomen geldt een verplichte pauzeregeling: na elke 2 uur beeldschermwerk heb je recht op 10 minuten pauze. Gebruik deze tijd om je ogen te ontspannen door in de verte te kijken en je lichaam te bewegen. Knipperen regelmatig met je ogen voorkomt droge ogen. Wissel beeldschermwerk af met andere taken zoals bellen, overleggen of administratie zonder scherm.
Wat zijn de geluids- en akoestische normen voor kantoren?
Voor concentratiewerk mag het geluidsniveau maximaal 45 tot 55 dB(A) bedragen. Dit komt overeen met het geluid van een rustig gesprek. In open kantoorruimtes is dit vaak een uitdaging door telefoongeluiden, gesprekken en apparatuur. Bij hogere geluidsniveaus neemt je concentratie af en ontstaat stress.
Maatregelen tegen geluidsoverlast zijn vaak noodzakelijk in moderne kantoren. Akoestische plafondpanelen absorberen geluid en verminderen nagalm. Vloerbedekking of tapijttegels dempen loopgeluiden. Scheidingswanden tussen werkplekken, bij voorkeur met geluidsabsorberend materiaal, creëren rustigere werkzones. Plants kunnen ook helpen om geluid te absorberen en zorgen tegelijk voor een prettige sfeer.
Voor open kantoorruimtes gelden aanvullende richtlijnen. Creëer verschillende zones voor verschillende activiteiten: stiltezones voor geconcentreerd werk, overlegruimtes voor gesprekken en belcabines voor telefoongesprekken. De afstand tussen werkplekken moet minimaal 1,5 meter zijn om geluidsoverlast te beperken. In stilteruimtes mag het geluidsniveau maximaal 35 dB(A) zijn, vergelijkbaar met een bibliotheek.
Welke ruimte-eisen gelden er per werkplek?
Elke medewerker heeft recht op minimaal 7 vierkante meter vloeroppervlak in een kantoorruimte. Dit is exclusief algemene ruimtes zoals gangen en vergaderzalen. Voor een optimale kantoorindeling bij het huren van kantoorruimte wordt vaak 10 tot 12 vierkante meter per persoon aangehouden voor meer comfort en flexibiliteit.
Rond je werkplek moet minimaal 1 meter vrije bewegingsruimte zijn. Dit betekent dat je je stoel volledig naar achteren kunt schuiven zonder tegen obstakels aan te komen. Looppaden moeten minimaal 90 centimeter breed zijn, hoofdroutes zelfs 120 centimeter. Deze ruimte is nodig voor veilige evacuatie en comfortabel bewegen door het kantoor.
De plafondhoogte moet minimaal 2,60 meter bedragen voor een gezond binnenklimaat en voldoende luchtvolume. Bij lagere plafonds kunnen mensen zich benauwd voelen en is extra ventilatie nodig. Vluchtroutes moeten altijd vrij blijven volgens brandveiligheidseisen: minimaal twee uitgangen per verdieping, noodverlichting en duidelijke bewegwijzering. Werkplekken mogen nooit vluchtroutes blokkeren.
Hoe zit het met de Arbo-eisen voor thuiswerkplekken?
Werkgevers blijven verantwoordelijk voor de arbeidsomstandigheden van hun medewerkers, ook bij thuiswerken. Zij moeten ergonomisch meubilair en apparatuur verstrekken of een vergoeding bieden voor aanschaf. Dit omvat minimaal een verstelbare bureaustoel, een bureau of sta-werkplek en een extern beeldscherm met toetsenbord en muis voor laptopgebruikers.
Voor de inrichting van je thuiswerkplek gelden dezelfde ergonomische richtlijnen als op kantoor. Kies een rustige ruimte met voldoende daglicht en ventilatie. Zorg voor een aparte werkplek, niet de keukentafel of bank. De werkplek moet vrij zijn van afleidingen en voldoende privacy bieden voor vertrouwelijke gesprekken. Goede internetverbinding en adequate verlichting zijn noodzakelijk.
Vergoedingsregelingen verschillen per werkgever maar moeten redelijk zijn. Denk aan vergoedingen voor internet, energie, bureaumeubilair en kantoorartikelen. Werkgevers mogen de thuiswerkplek controleren op naleving van Arbo-eisen, maar alleen met jouw toestemming. Veel bedrijven bieden een thuiswerkbudget of verstrekken materialen in bruikleen. Bespreek duidelijke afspraken over vergoedingen en verantwoordelijkheden met je werkgever.
Wat moet er in een risico-inventarisatie voor kantoorwerk staan?
Een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) voor kantooromgevingen moet alle mogelijke gezondheidsrisico’s in kaart brengen. Verplichte onderdelen zijn: werkplekinrichting, beeldschermwerk, binnenklimaat, verlichting, geluid, psychosociale arbeidsbelasting en veiligheid. Voor elk risico moet de ernst en waarschijnlijkheid beoordeeld worden.
Fysieke risico’s omvatten RSI door verkeerde werkhouding, oogklachten door slechte verlichting, rugklachten door verkeerd meubilair en hoofdpijn door slecht binnenklimaat. Psychosociale risico’s zijn werkdruk, ongewenst gedrag, onduidelijke taakverdeling en gebrek aan autonomie. Deze factoren kunnen leiden tot stress, burn-out of verzuim.
Het plan van aanpak beschrijft concrete maatregelen om risico’s te verminderen, met prioriteiten, verantwoordelijken en deadlines. De RI&E moet minimaal elke 4 jaar geactualiseerd worden, of eerder bij grote veranderingen zoals een verhuizing of reorganisatie. Werknemers moeten betrokken worden bij de inventarisatie en de preventiemedewerker coördineert de uitvoering. Een gecertificeerde arbodienst toetst of de RI&E volledig is.
Belangrijkste Arbo-eisen voor een gezonde kantoorwerkplek: wat moet je onthouden?
De belangrijkste Arbo-normen voor kantoren op een rij: verstelbaar meubilair (bureau 62-82 cm, ergonomische stoel), minimaal 500 lux verlichting, temperatuur 20-24°C, maximaal 55 dB(A) geluid, minimaal 7 m² werkruimte en elke 2 uur beeldschermwerk 10 minuten pauze. Deze basisnormen vormen het fundament voor een gezonde werkplek.
Een praktische checklist voor werkgevers: voer een RI&E uit, verstrek ergonomisch meubilair, zorg voor goede verlichting en klimaatbeheersing, beperk geluidsoverlast, bied voldoende werkruimte en instrueer medewerkers over gezond werken. Voor werknemers: stel je werkplek correct in, neem regelmatig pauze, wissel houding af, meld klachten direct en werk mee aan verbeteringen.
Voor meer informatie over Arbo-eisen kun je terecht bij de Arbeidsinspectie, brancheverenigingen of gecertificeerde arbodiensten. Online tools helpen bij het controleren van je werkplek. Investeren in goede arbeidsomstandigheden loont: het verhoogt productiviteit, vermindert verzuim en verbetert werkplezier. Wanneer je op zoek bent naar kantoorruimte huren Amsterdam of elders, let dan goed op of de ruimte aan alle Arbo-eisen voldoet. Bij Co-Office begrijpen we hoe belangrijk een gezonde werkomgeving is. Onze flexibele werkruimtes voldoen aan alle Arbo-normen en bieden de ideale omgeving voor productief en gezond werken. Wil je meer weten over hoe wij jouw ideale werkplek kunnen creëren? Neem dan contact met ons op.